Συνολικές προβολές σελίδας

Σάββατο 12 Ιανουαρίου 2013

Δικαστήριο έκρινε αθώους αποδράσαντες κρατούμενους




Στις 2 Οκτωβρίου 2012 το μονομελές Πλημμελειοδικείο Ηγουμενίτσας αποφάσισε πως 15 άτομα, κατηγορούμενα για παράνομη είσοδο στην χώρα χωρίς ταξιδιωτικά έγγραφα και τα οποία απέδρασαν από τα κρατητήρια της αστυνομικής διεύθυνσης Θεσπρωτίας, είναι αθώα, καθώς οι συνθήκες διαβίωσης τους σε αυτά κρίθηκαν απάνθρωπες. Η συγκεκριμένη απόφαση αποτελεί καταπέλτη για την ελληνική αστυνομία και την πολιτική της ηγεσία, ενώ πλέον δημιουργεί δεδικασμένο για παρόμοιες περιπτώσεις που πιθανόν να συμβούν στο μέλλον.
Πιο συγκεκριμένα, 15 άτομα τα οποία βρίσκονταν κρατούμενα στην αστυνομική διεύθυνση Θεσπρωτίας από 9 έως 45 ημέρες, κατάφεραν να αποδράσουν όταν φύλακες άνοιξαν το κελί τους με σκοπό να απομακρύνουν σκουπίδια, σπρώχνοντας τους και φεύγοντας προς άγνωστη κατεύθυνση. Το δικαστήριο αναγνώρισε στην πράξη τους αυτή άδικη (κοινώς θα έπρεπε να καταδικαστούν γι' αυτή), ωστόσο στη συνέχεια, αποδείχθηκε από τις μαρτυρίες πως οι συνθήκες που επικρατούσαν στο κρατητήριο ήταν "άθλιες και άκρως επικίνδυνες για ανθρώπινα όντα". Συγκεκριμένα, το κρατητήριο ουδέποτε καθαρίζονταν ή απολυμαινόταν, δεν τηρούνταν σε αυτό ούτε οι στοιχειώδεις κανόνες καθαριότητας και υγειινής, ενώ οι κρατούμενοι υπέφεραν από δερματικές και άλλες παθήσεις και δεν τους είχε δοθεί η δυνατότητα να πλυθούν ή να αλλάξουν ρούχα για όλο αυτό το διάστημα. Επιπλέον, το εν λόγω κρατητήριο είχε εμβαδό μόλις 15τμ και σε αυτό βρίσκονταν συνολικά 30 κρατούμενοι, χωρίς τον απαραίτητο χώρο για να κοιμηθούν, ενώ δεν τους δινόταν η δυνατότητα για έξοδο, προαυλισμό και άσκηση καθ' όλο το 24ωρο.
Τελικά, το δικαστήριο, με την υπ' αριθμό 682/2012 απόφαση του, έκρινε πως η ενέργεια της απόδρασης τους έγινε με σκοπό την αποτροπή κινδύνου, χωρίς δική τους υπαιτιότητα, που απειλούσε την υγεία τους, εξαιτίας των συνθηκών που βίωναν και τελικά αθώωσε τους κατηγορούμενους. Επιπλέον, πως οι συνθήκες κράτησης τους συνιστούσαν απάνθρωπη και εξευτελιστική μεταχείριση κατά τον ορισμό του άρθρου 3 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για την Προστασία των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και των Θεμελιωδών Ελευθεριών (ΕΣΔΑ).
Να σημειωθεί, τέλος, πως η συγκεκριμένη απόφαση είναι εξαιρετικά σημαντική, καθώς τα ελληνικά δικαστηρία, μόνο σε συγκεκριμένες και μεμονωμένες περιπτώσεις έχουν λάβει υπόψη τους ισχυρισμούς κρατούμενων για απαράδεκτες συνθήκες συνωστισμού στα κρατητήρια και την παντελή απουσία προαυλισμού τους. Η Ελλάδα έχει επανειλημμένα καταδικαστεί στο παρελθόν από το Ευρωπαϊκο Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ) για παραβίαση του άρθρου 3 (απαγόρευση των βασανιστηρίων) όσο και του άρθρου 13 (δικαιωμα πραγματικής προσφυγής) της ΕΣΔΑ.
(Χρησιμοποιήθηκαν στοιχεία από το άρθρο του Αλέξανδρου Βούλγαρη (περιοδικό Συνήγορος, τ. 94/2012). Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της απόφασης 682/2012 του μονομελούς Πλημμελειοδικείου Ηγουμενίτσας):
================================================================================================
682/2012 ΠΛΗΜΜ ΗΓΟΥΜ ( 584676)


(Α΄ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΝΟΜΟΣ) Απόδραση κρατουμένων. Αρχικά και τελικά άδικη πράξη. Η διάρκεια και οι συνθήκες κράτησης παραβιάζουν τα άρθρα 3, 8, 13 Ε.Σ.Δ.Α. και 2 παρ. 1 Συντ. Η απόδραση έλαβε χώρα για να αποτραπεί παρών και αναπότρεπτος κίνδυνος και συνεπώς αίρεται ο τελικός καταλογισμός βάσει του άρθρου 32 ΠΚ.

ΑΡΙΘΜΟΣ:682/2012 ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΚΑΙ ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΜΟΝΟΜΕΛΟΥΣ ΠΛΗΜΜΕΛΕΙΟΔΙΚΕΙΟΥ ΗΓΟΥΜΕΝΙΤΣΑΣ Συνεδρίαση της 2ης Οκτωβρίου 2012

Δικαστήριο : Αθανάσιος Π. Τερζούδης Πλημμελειοδίκης, Αικατερίνη Σαπλαούρα Αντεισαγγελέας (κωλυομ. του Εισαγγελέως), Θεοδώρα Δροσινάκη Γραμματέας. Κατηγορούμενοι................... Πράξη: Απόδραση κρατουμένου

[.....]

ΑΦΟΥ ΣΚΕΦΤΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ

Απ` όλη τη σχετική με την απόδειξη διαδικασία, τις ένορκες καταθέσεις των μαρτύρων κατηγορίας, τα έγγραφα που αναγνώσθηκαν σε συνδυασμό με τις απολογίες των κατηγορουμένων και απ` όλη γενικά τη συζήτηση της υπόθεσης αποδείχθηκε ότι: Στην Ηγουμενίτσα στις 30-09 προς 01-10-2012, όντας οι κατηγορούμενοι κρατούμενοι στα κρατητήρια της αστυνομικής διεύθυνσης Θεσπρωτίας που βρίσκονται στο λιμένα Ηγουμενίτσας, ενεργώντας με πρόθεση, απέδρασαν. Ειδικότερα, στους ως άνω τόπο και χρόνο, και ενώ οι φύλακες των κρατητηρίων απασφάλισαν και εισήλθαν σε αυτά, προκειμένου να αφαιρέσουν τα απορρίμματα των κρατουμένων, οι τελευταίοι τους απώθησαν βίαια ενώ άνοιγαν την είσοδο των κρατητηρίων, με αποτέλεσμα οι μεν φύλακες να αδρανοποιηθούν, οι δε κατηγορούμενοι να εξέλθουν των κρατητηρίων και να διαφύγουν προς άγνωστη κατεύθυνση.

Από το σύνολο του αποδεικτικού υλικού της δίκης, αδιαμφισβήτητα συνάγεται ότι ένας έκαστος των κατηγορουμένων τέλεσε την άδικη πράξης της απόδρασης κρατουμένου (άρθρο 173 παρ. 1 ΠΚ). Η πράξη αυτή είναι αρχικά και τελικά άδικη και επιπλέον αρχικά καταλογιστή σε καθένα των δραστών της. Όμως αποδείχθηκε επιπλέον ότι οι συνθήκες κράτησης που βίωναν οι κατηγορούμενοι κρατούμενοι μέχρι την ημέρα απόδρασης τους και ειδικότερα ο πρώτος επί εννέα ημέρες, ο δεύτερος επί ένα μήνα, ο τρίτος επί δεκαέξι ημέρες, ο τέταρτος επί δεκαεπτά ημέρες, ο πέμπτος επί τριάντα ημέρες, ο έκτος επί τριάντα δύο ημέρες, ο έβδομος, όγδοος και ένατος επί δεκαοκτώ ημέρες, ο δέκατος επί τριάντα δύο ημέρες, ο ενδέκατος επί τριάντα τέσσερις ημέρες, ο δωδέκατος επί τριάντα μία ημέρες, ο δέκατος τρίτος επί τριάντα έξι ημέρες, ο δέκατος τέταρτος επί τριάντα πέντε ημέρες και ο δέκατος πέμπτος επί σαράντα πέντε ημέρες, είναι άθλιες και άκρως επικίνδυνες για ανθρώπινα όντα, δεδομένου ότι: 1)Το κρατητήριο στο οποίο κρατούνταν ουδέποτε καθαρίζεται ή απολυμαίνεται και γενικότερα δεν τηρούνται εντός αυτού ούτε οι στοιχειώδεις κανόνες καθαριότητας και υγιεινής (υπάρχει μόνο μία χημική τουαλέτα για όλους τους κρατουμένους και βρίσκεται στο χώρο που κοιμούνται, δεν υφίσταται στο κρατητήριο καμμία παροχή νερού, οι δε κρατούμενοι υποφέρουν από ψείρες, ψύλλους, ψωρίαση, τύφο, δερματικές παθήσεις και λοιπές λοιμώδεις μεταδοτικές ή μη ασθένειες). Έτσι, ο χώρος κράτησης των κατηγορουμένων αποτελεί σοβαρή εστία μικροβίων, ιών και λοιπών βλαπτικών για τον άνθρωπο μικροοργανισμών, η ανάπτυξη των οποίων ευνοείται από τη συνεχή σώρευση μεγάλου αριθμού κρατουμένων από διάφορες χώρες προέλευσης (κυρίως της Ασίας ή της Αφρικής), που δεν έχουν πλυθεί / καθαριστεί ή αλλάξει ρουχισμό επί εβδομάδες ή και μήνες. 2)Στο εν λόγω κρατητήριο, που έχει συνολικό εμβαδά 15,00 m2 στοιβάζονται άνω των 30 άτομα, με αποτέλεσμα να μην επαρκεί ο χώρος για όλους και να αδυνατούν να ξαπλώσουν όλοι τα βράδια στο έδαφος (δεν υφίστανται κλίνες) για να κοιμηθούν. 3)Οι κατηγορούμενοι ήσαν περιορισμένοι στο κρατητήριο επί 24 ώρες το 24τετράωρο χωρίς δυνατότητα εξόδου, άσκησης, αναψυχής ή αυλισμού (βλ. τις καταθέσεις των μαρτύρων και τις απολογίες των κατηγορουμένων).

Με τα δεδομένα αυτά, κρίνεται ότι έλαβε χώρα παραβίαση των διατάξεων του άρθρου 3 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (Ε.Σ.Δ.Α.) για απαγόρευση της απάνθρωπης και εξευτελιστικής μεταχείρισης ανθρώπων, που κυρώθηκε με το ν.δ. 53/1974 και κατισχύει κάθε άλλης αντίθετης ημεδαπής ρύθμισης δυνάμει του άρθρου 28 § 1 Σ. Βέβαια, τα στερητικά της ελευθερίας μέτρα συνοδεύονται αναπόφευκτα από ταλαιπωρία και ταπείνωση, καθώς πρόκειται για μία αναπόδραστη πραγματική κατάσταση, η οποία ως τέτοια και αφ` εαυτής δεν επιφέρει παραβίαση του άρθρου 3 της Ε.Σ.Δ.Α. Η διάταξη αυτή επιβάλλει εντούτοις στο κράτος να εξασφαλίζει ότι οποιοδήποτε στερηθέν της ελευθερίας του πρόσωπο κρατείται υπό συνθήκες συμβατές με το σεβασμό της ανθρώπινης αξιοπρέπειας (βλ. και άρθρο 2 § 1 Σ), ότι οι τρόποι εκτέλεσης των μέτρων δεν το υποβάλλουν σε αγωνία ή δοκιμασία, της οποίας η ένταση υπερβαίνει το αναπόφευκτο επίπεδο πόνου ή ταλαιπωρίας, το οποίο συνεπάγεται ένα τέτοιο μέτρο και, λαμβανομένων υπόψη των πρακτικών απαιτήσεων της φυλάκισης / κράτησης, ότι η υγεία και η ευεξία του διασφαλίζονται με τρόπο επαρκή (βλ. Ε.Δ.Δ.Α. Seydmajed κατά Ελλάδος αριθμ. 6376/12, Kudla κατά Πολωνίας [GC], αριθμ. 30210/96 §§ 92 - 94, CEDH 2000 - XI και Mouisel κατά Γαλλίας, αριθμ. 67623/01 § 40, CEDH 2002-IX).

Στην προκειμένη περίπτωση, οι κατηγορούμενοι κρατούνταν συλληφθέντες για παράνομη είσοδο στην ημεδαπή και / ή κατοχή / χρήση πλαστών ταξιδιωτικών εγγράφων, προκειμένου να εκτελεστεί διοικητική απόφαση απέλασης τους από τη χώρα. Με τα δεδομένα αυτά, αφενός η διάρκεια και αφετέρου οι συνθήκες κράτησης τους θεωρείται ότι παραβιάζουν τις Ε.Σ.Δ.Α. 3, 8, 13 και Σ 2 § 1. Ως εκ τούτου, κρίνεται ότι απέδρασαν για να αποτρέψουν σοβαρό και αναπότρεπτο με άλλα μέσα κίνδυνο που απειλούσε χωρίς δική τους υπαιτιότητα την υγεία τους και ειδικότερα για να αποτρέψουν τη μόλυνση τους από μεταδοτικές μολυσματικές ασθένειες, δεδομένης της ιδιαιτέρως δυσχερούς πρόσβασης τους σε ιατρική φροντίδα, φαρμακευτική αγωγή και νοσοκομειακή περίθαλψη. Για το λόγο αυτό κρίνεται ότι αίρεται ο αρχικός καταλογισμός της (αρχικώς και τελικώς) άδικης πράξης της απόδρασης που τέλεσαν, σύμφωνα με το άρθρο 32 ΠΚ και πρέπει να κηρυχθούν άπαντες αθώοι.

ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ

Δικάζοντας με παρόντες τους κατηγορουμένους: 1] ... 17]

ΚΗΡΥΣΣΕΙ αυτούς αθώους, λόγω συνδρομής των προϋποθέσεων εφαρμογής της ΠΚ 32, του ότι: Στην Ηγουμενίτσα στις 30-09 προς 01-10-2012, όντας οι κατηγορούμενοι κρατούμενοι στα κρατητήρια της αστυνομικής διεύθυνσης Θεσπρωτίας που βρίσκονται στο λιμένα Ηγουμενίτσας, ενεργώντας με πρόθεση, απέδρασαν. Ειδικότερα, στους ως άνω τόπο και χρόνο, και ενώ οι φύλακες των κρατητηρίων απασφάλισαν και εισήλθαν σε αυτά, προκειμένου να αφαιρέσουν τα απορρίμματα των κρατουμένων, οι τελευταίοι τους απώθησαν βίαια ενώ άνοιγαν την είσοδο των κρατητηρίων, με αποτέλεσμα οι μεν φύλακες να αδρανοποιηθούν, οι δε κατηγορούμενοι να εξέλθουν των κρατητηρίων και να διαφύγουν προς άγνωστη κατεύθυνση.

Επιβάλλει τα έξοδα και τέλη στο δημόσιο.

Κρίθηκε, αποφασίσθηκε και δημοσιεύθηκε αμέσως στο ακροατήριο του.

Ηγουμενίτσα 2 Οκτωβρίου 2012

Ο ΠΛΗΜΜΕΛΕΙΟΔΙΚΗΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ

Π. ΤΕΡΖΟΥΔΗΣ ΘΕΟΔΩΡΑ ΔΡΟΣΙΝΑΚΗ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου